Σειρά επισημάνσεων περί δυσλειτουργιών της κρατικής μηχανής στη διαδικασία χορήγησης των έκτακτων οικονομικών ενισχύσεων στους πυρόπληκτους περιλαμβάνει η νέα ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της έκθεσης και μετά τη διερεύνηση των σχετικών αναφορών, ο ΣτΠ διαπίστωσε ότι η λειτουργία της διοίκησης τέθηκε σε δοκιμασία κατά τη διαδικασία χορήγησης των οικονομικών ενισχύσεων. Επισημαίνει, ειδικότερα, ότι οι αδυναμίες της διοικητικής λειτουργίας, οι οποίες μπορεί να είναι γνωστό ότι υπάρχουν υπό ομαλές συνθήκες, αναπόφευκτα διογκώνονται σε περιόδους κρίσης, όταν δηλαδή η κρατική στήριξη είναι περισσότερο αναγκαία.
Πιο αναλυτικά στην έκθεση που έχει στη διάθεσή του το iliatora.gr αναφέρονται τα εξής:
Η προβληματική λειτουργία της διοίκησης εντοπίστηκε σε τρία ειδικότερα ζητήματα: α. στη διαδικασία για την ταμειακή διευκόλυνση των πυρόπληκτων παραγωγών, β. στη διαδικασία για την ενίσχυσή τους μέσω του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων, γ. στη διαδικασία ενίσχυσης των πυροπαθών με τη χορήγηση εφάπαξ ποσού.
Οι προτάσεις της Αρχής στα επί μέρους θέματα που προέκυψαν είναι οι ακόλουθες:
-Ως προς τον καθορισμό των μονίμων κατοίκων, δικαιούχων της ενίσχυσης των 3.000 ευρώ, και τον τρόπο βεβαίωσης της μονίμου κατοικίας.
Η Αρχή επανέλαβε την πρόταση που είχε διατυπώσει σε σχετική ειδική έκθεση το 2009 για την ανάγκη να καταρτιστεί ειδικό μητρώο, στο οποίο κάθε κάτοικος της χώρας θα δηλώνει έναν και μόνο δήμο μονίμου κατοικίας. Η προϋπόθεση αυτή θα είχε στην προκειμένη περίπτωση ως αποτέλεσμα τόσο την επιτάχυνση των διαδικασιών ενίσχυσης όσο και την αποφυγή σωρείας προβλημάτων που προκύπτουν από αυτή την αιτία.
-Ως προς την πληροφόρηση
Ο ΣτΠ εκτιμά ότι τα αιτήματα για πληροφόρηση δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως γραφειοκρατική επιβάρυνση, ούτε για τη διοίκηση, που οφείλει να την παρέχει, ούτε και για τους πολίτες, τους οποίους προορίζεται να διαφωτίζει. Η πληροφόρηση αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την άσκηση δικαιωμάτων, αλλά και για την επίτευξη των στόχων της εκάστοτε πολιτικής. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να μετακυλίεται η ευθύνη της ακριβούς πληροφόρησης σε πηγές εκτός δημόσιας διοίκησης.
-Ως προς τη διαμεσολάβηση τρίτων στη σχέση διοίκησης – πολιτών
Η λύση, στην οποία προσέφυγε η διοίκηση, της διαμεσολάβησης τρίτων στις σχέσεις της με τους πολίτες, εν προκειμένω των τραπεζών, αποδείχθηκε για άλλη μια φορά προβληματική.
Η εν λόγω επιλογή κρίνεται κατ’ αρχήν θεμιτή, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβάρυνση των υπηρεσιών, να παρακαμφθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και να καταβληθούν άμεσα οι οικονομικές ενισχύσεις. Παραμένει, ωστόσο, η υποχρέωση υποβολής, στη συνέχεια, των απαραίτητων δικαιολογητικών για έλεγχο από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.
Η παρεμβολή των τραπεζών διευκόλυνε μεν την πρώτη φάση, προκάλεσε όμως προβλήματα σε ορισμένους πολίτες λόγω ανακριβούς πληροφόρησής τους για κάποιες βασικές παραμέτρους σχετικά με τον προσδιορισμό των δικαιούχων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι δικαιούχοι στερήθηκαν της δυνατότητας να λάβουν την ενίσχυση και δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις ανασφάλειας δικαίου και άνισης μεταχείρισης.
Πάγια άποψη του ΣτΠ είναι ότι η παρεμβολή τρίτων ως ενδιαμέσων στη σχέση διοίκησης–πολιτών (όπως εν προκειμένω τα πιστωτικά ιδρύματα) πρέπει να περιβάλλεται με εγγυήσεις. Λάθη, τα οποία διαπράττει ο ενδιάμεσος, δεν επιτρέπεται να έχουν ως συνέπεια την αποδυνάμωση των δικαιωμάτων των πολιτών και τον μη καταλογισμό της σχετικής ευθύνης.
Πιο αναλυτικά στην έκθεση που έχει στη διάθεσή του το iliatora.gr αναφέρονται τα εξής:
Η προβληματική λειτουργία της διοίκησης εντοπίστηκε σε τρία ειδικότερα ζητήματα: α. στη διαδικασία για την ταμειακή διευκόλυνση των πυρόπληκτων παραγωγών, β. στη διαδικασία για την ενίσχυσή τους μέσω του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων, γ. στη διαδικασία ενίσχυσης των πυροπαθών με τη χορήγηση εφάπαξ ποσού.
Οι προτάσεις της Αρχής στα επί μέρους θέματα που προέκυψαν είναι οι ακόλουθες:
-Ως προς τον καθορισμό των μονίμων κατοίκων, δικαιούχων της ενίσχυσης των 3.000 ευρώ, και τον τρόπο βεβαίωσης της μονίμου κατοικίας.
Η Αρχή επανέλαβε την πρόταση που είχε διατυπώσει σε σχετική ειδική έκθεση το 2009 για την ανάγκη να καταρτιστεί ειδικό μητρώο, στο οποίο κάθε κάτοικος της χώρας θα δηλώνει έναν και μόνο δήμο μονίμου κατοικίας. Η προϋπόθεση αυτή θα είχε στην προκειμένη περίπτωση ως αποτέλεσμα τόσο την επιτάχυνση των διαδικασιών ενίσχυσης όσο και την αποφυγή σωρείας προβλημάτων που προκύπτουν από αυτή την αιτία.
-Ως προς την πληροφόρηση
Ο ΣτΠ εκτιμά ότι τα αιτήματα για πληροφόρηση δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως γραφειοκρατική επιβάρυνση, ούτε για τη διοίκηση, που οφείλει να την παρέχει, ούτε και για τους πολίτες, τους οποίους προορίζεται να διαφωτίζει. Η πληροφόρηση αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την άσκηση δικαιωμάτων, αλλά και για την επίτευξη των στόχων της εκάστοτε πολιτικής. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να μετακυλίεται η ευθύνη της ακριβούς πληροφόρησης σε πηγές εκτός δημόσιας διοίκησης.
-Ως προς τη διαμεσολάβηση τρίτων στη σχέση διοίκησης – πολιτών
Η λύση, στην οποία προσέφυγε η διοίκηση, της διαμεσολάβησης τρίτων στις σχέσεις της με τους πολίτες, εν προκειμένω των τραπεζών, αποδείχθηκε για άλλη μια φορά προβληματική.
Η εν λόγω επιλογή κρίνεται κατ’ αρχήν θεμιτή, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβάρυνση των υπηρεσιών, να παρακαμφθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και να καταβληθούν άμεσα οι οικονομικές ενισχύσεις. Παραμένει, ωστόσο, η υποχρέωση υποβολής, στη συνέχεια, των απαραίτητων δικαιολογητικών για έλεγχο από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.
Η παρεμβολή των τραπεζών διευκόλυνε μεν την πρώτη φάση, προκάλεσε όμως προβλήματα σε ορισμένους πολίτες λόγω ανακριβούς πληροφόρησής τους για κάποιες βασικές παραμέτρους σχετικά με τον προσδιορισμό των δικαιούχων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι δικαιούχοι στερήθηκαν της δυνατότητας να λάβουν την ενίσχυση και δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις ανασφάλειας δικαίου και άνισης μεταχείρισης.
Πάγια άποψη του ΣτΠ είναι ότι η παρεμβολή τρίτων ως ενδιαμέσων στη σχέση διοίκησης–πολιτών (όπως εν προκειμένω τα πιστωτικά ιδρύματα) πρέπει να περιβάλλεται με εγγυήσεις. Λάθη, τα οποία διαπράττει ο ενδιάμεσος, δεν επιτρέπεται να έχουν ως συνέπεια την αποδυνάμωση των δικαιωμάτων των πολιτών και τον μη καταλογισμό της σχετικής ευθύνης.
Πηγή: iliatora.gr
